Eerlijk uit de crisis
Inbreng kaderdebat 2020
De Corona-crisis heeft impact gehad op onze hele gemeenschap. Helaas hebben we ook in Rijswijk slachtoffers te betreuren en we wensen de nabestaanden veel sterkte. Ook inwoners die herstellende zijn van soms ernstige gevolgen wensen wij een voorspoedig en volledig herstel.
Onze gemeenschap, de gehele maatschappij, is behoorlijk ontwricht geraakt. We danken iedereen die zich hard heeft ingezet met het bestrijden van de ziekte.
Nieuwe armoede vraagt om nieuwe keuzen
De genomen maatregelen leiden helaas ook tot veel nieuwe armoede. Financieel, maatschappelijk, sociaal. Zo zijn onder andere veel ouderen nog verder vereenzaamd, veel gezinnen zijn financieel geraakt, bedrijven ernstig getroffen.
De gemeente Rijswijk staat voor een verdere keuze in de gemeenschap die ze wil zijn. De corana-crisis heeft voor de PvdA aangetoond dat we een solidaire gemeenschap willen en moeten zijn. Daarom wil de Rijswijkse PvdA bij het behandelen van de Enecogelden komen met een voorstel voor een maatschappelijk fonds om Rijswijk sociaal en maatschappelijk fit te krijgen.
Bezuinigingen op verschillende gebieden hebben diverse uitwerkingen. Relatief kleine bezuinigingen op sociaal domein kunnen een grote impact hebben op heel Rijswijk. Terwijl bezuinigingen op bijvoorbeeld een gebouw een kleine impact heeft. Hier dienen we als bestuurders rekening mee te houden. Gelukkig werkt dat de ander kant op ook: veel inzet heeft een brede impact. Toch zien we het college in het reguliere beleid van onze gemeente zwalken bij het opkomen voor de zwakkeren, minder draagkrachtigen en eenzamen. Er ontbreekt nu een aantal beleidsrijke kaders op het sociaal domein of ze zijn verouderd. Financiën worden meer en meer leidend en beleidsbepalend terwijl we verder af komen te staan van wat wij nu zouden moeten zijn: een sociale samenleving. College, zolang er nog geen actuele nota is, hevel deze gelden over naar volgend jaar.
Wat ons betreft wordt zo snel mogelijk samen met de Raad gewerkt aan nieuwe kaders voor het Sociaal Domein. Juist nu is aandacht nodig voor mantelzorgers, inwoners die in een isolement dreigen te raken en het werven en faciliteren van vrijwilligers. Een investering in onze inwoners, die onze steun nu hard nodig hebben. We vinden het daarom ook onbegrijpelijk dat bespreking van de verschillende kadernota’s doorgeschoven is naar 2021.
Juist in deze tijd, waarin velen het moeilijk hebben om weer de draad van hun leven op te pakken, is de PvdA geen voorstander op beperkingen op bijvoorbeeld eenzaamheidbestrijding, omdat dit voor veel inwoners grote gevolgen heeft. Wethouder, wanneer kunnen we de nieuwe Kadernota Welzijn verwachten?
Deskundigen verwachten dat er nog grote klappen vallen op lokaal niveau voor ondernemers en andere groepen zonder vast dienstverband zoals flex-werkers en zzp-ers. Door het verlies van inkomen kan het hele gezin in problemen komen. Wethouder Bentvelzen, heeft u hier voldoende zicht op? Wij vrezen dat een nieuwe groep kinderen ook te maken krijgt met armoede in het gezin. Wij willen dat u op de kortst mogelijke termijn in kaart brengt om hoeveel kinderen het gaat en hier actie op onderneemt. Om u daarbij te steunen, komen wij met een motie “Voorkom nieuwe armoede onder kinderen”.
Er zijn al op diverse plaatsen in het land proeven met het creëren van basisbanen. De PvdA ziet ook kansen in Rijswijk, waarbij gemeente en maatschappelijke werkgevers in onderwijs, welzijn, sport allen een financieel steentje bijdragen. De PvdA pleit samen met GroenLinks voor een proef in onze gemeente. Bent u hiertoe bereid? We zullen u een handje helpen met een motie “Proef met basisbanen in Rijswijk”.
Jeugd
De jongeren van nu zijn de bestuurders van de toekomst. Onze jeugd is goed in staat om een mening te vormen over diverse onderwerpen. Hun creatieve geesten zijn in staat om tot bijzondere oplossingen te komen voor complexe problemen. Door hen nu al te betrekken in het democratisch proces, zullen zij beter inzicht krijgen in de keuzes waarvoor een gemeente komt te staan. In onze kaderbijdrage van vorig jaar vroegen we al om een verdere verankering van jeugdparticipatie in het bestuur van onze gemeente. We zien hierin wel kleine stapjes, maar wat de PvdA betreft kunnen er nog meer stappen genomen worden om onze jeugd te betrekken bij diverse beleidsterreinen. Vandaar dat wij in samenwerking met GroenLinks de volgende motie indienen: “Versteviging Jeugdparticipatie”.
Het is niet altijd makkelijk voor onze jeugd en dat is in de coronacrisis meer dan eens duidelijk geworden. Er werd veel van hen verwacht met alle beperkingen die hen werden opgelegd. Ook in de jeugdhulpverlening moest geschakeld worden. Hulp op afstand bieden en processen aanpassen. We begrijpen dat de hulpverlening zoveel mogelijk zijn doorgang heeft kunnen vinden en dat is fijn om te horen. We willen ons nu echter focussen op de jeugdhulpverlening en de financiering. Het is niet zomaar dat jeugdhulpverlening ingeschakeld wordt, maar hoe wij naar het financiële plaatje nu kijken kan ook anders. De mindset moet anders. Hulpverlening zou grotendeels als investering gezien moeten worden en niet als kostenpost. Met de hulpverlening wordt er geïnvesteerd in een jeugdige om zich te ontwikkelen tot een volwassene die een waardevolle bijdrage kan leveren aan de maatschappij.
Kosten voor de Jeugdzorg zijn daarnaast ook het afvoerputje van bezuinigingen en verkeerde zuinigheid op andere gebieden. Het blijft van belang integraal naar oorzaken en oplossingen te kijken voordat er naar uiteindelijke kostenplaatsen gekeken wordt. De zorgverlening moet erop gericht zijn om talenten te ontwikkelen en niet als opstapeling van problemen die aangepakt dienen te worden. Jeugdigen in de jeugdhulpverlening zijn niet een euroteken op onze balans, maar personen die zich met hulp aan het ontwikkelen zijn. Door zo te gaan kijken verandert ook de manier van denken over jeugdhulpverlening en jeugdigen die er gebruik van maken. Het resultaat voorde individu is groter dan de som van de kosten van jeugdhulp. Vindt u dat ook wethouder? Daarom mee dienen we samen met GroenLinks de motie “Tijdige Jeugdhulp” in.
Wonen
Als Rijswijk moeten we werken aan woonwijken die we in de toekomst willen hebben, waar iedereen een plaats heeft. Gedifferentieerde wijken, dus.
Op het gebied van betaalbare woningen vinden grote debatten plaats en vallen er grote woorden. Echter, oplossingen en nakomen van eerder aangegane verplichtingen zoals bouwen voor de laagste inkomens, blijven ver achter. Ook plannen voor woningen in het middensegment, als oplossing voor de vaker door ons genoemde kloof in de huurmarkt, blijven achter. Qua beleid zou het ook helder zijn als we het kader stellen: kom met concrete plannen voor 1.000 woningen in betaalbare segment voor diverse doelgroepen, alsook 1.000 woningen in het middensegment voor alle doelgroepen. Wethouder van de Laar, neemt u deze handschoen op?
De toekomst van Rijswijk
Helaas blijven we te veel sturen op een neutraal financieel resultaat in plaats van op de toekomst van Rijswijk. Blindstaren op Financiën beperkt. Financiën moeten de randvoorwaarden zijn voor beleid, niet het doel. Dit college richt zich te veel op financiën als doel. Hier komen vreemde sprongen uit voort. Solvabiliteit komt als nieuw doel uit de lucht vallen. Verschuiven van gelden leidt tot een hoger cijfer, niet tot meer inhoud. Het is window dressing – in het Nederlands zouden we zeggen “etaleren”, of “schone schijn”.
Maar het gaat uiteindelijk niet om een mooie boekhouding, het gaat om de toekomst van Rijswijk. Daarom dienen we met GroenLinks en VVD (met zo een samenstelling moet het wel een goed amendement zijn) het amendement “Eneco opbrengst” in.
Het versterken of op peil houden van de financiën is nooit het primaire doel geweest om Rijswijkbuiten te ontwikkelen. Laten we daarnaar teruggaan. Laten we de nullijn voor de grondontwikkeling loslaten en bouwen aan het Rijswijk van de toekomst en niet de boekhouding van nu. Wethouder Keus, komt u ons hierin tegemoet? We vragen het u in een motie “Werken aan wijken van de toekomst”.
Een mooie invulling van hoe we kwalitatieve invullingen boven financiële doelen moeten stellen, is de motie “leefbaarheid, welzijn en omgevingsvisie” die wij samen met GroenLinks indienen. Op een aantal gebieden van Rijswijk hebben we daarin die kwaliteit vastgelegd. Denk aan de landgoederenzone. Maar ook voor Pasgeld willen we een gebied met historische en culturele waarde vastleggen. Daarom dienen we samen GroenLinks de motie “Slagenlandschap Landschapsmonument” in.
We volgen het proces rondom de energietransitie en zijn benieuwd naar de uitwerking van beleid, later dit jaar. We zijn ook benieuwd naar de uitwerking wat dit gaat betekenen in de portemonnee van Rijswijkse huiseigenaren en voor de laagste inkomens.
Voor de PvdA blijft het belangrijk dat het voor je gezondheid en leefomgeving niet mag uitmaken waar je in Rijswijk woont. Het college mag zich wat ons betreft daar nog meer voor inspannen. De besparing op onderzoek om luchtkwaliteit op de Beatrixlaan te verbeteren is voor ons niet bespreekbaar. Daarom dienen wij met GroenLinks het amendement “ombuiging luchtkwaliteit” in.
Afsluiting
Als gezegd vinden wij dat we moeten werken aan de sociale en maatschappelijke infrastructuur van Rijswijk. Niet sturen op de huidige boekhouding, maar de kwaliteit beschrijven van een toekomstig Rijswijk. Een Rijswijk waarin we willen wonen en willen blijven wonen.
Andy Kooy