Interview met Ulla de Wreede
Ongelijke kansen, dat is iets waar ik me oprecht grote zorgen over maak. Ik heb me er de afgelopen tijd meer in verdiept en ik zie dat het aantal mensen dat minder kansen krijgt dan anderen, toeneemt. En dat gebeurt voor een deel uit het zicht, maar de cijfers en de signalen zijn er wel.
Het maakt echt uit waar je vandaan komt. Dat bepaalt zo sterk welke mogelijkheden je krijgt. Het verhaal dat het gaat om persoonlijke keuzen, om het pakken van kansen, klopt gewoon niet. Er gebeuren zoveel dingen in je leven waar je geen invloed op hebt: de plek waar je geboren wordt, het gezin waarin je opgroeit, het grotere system om je heen. En als je daardoor geen, of minder, kansen krijgt, kun je ze ook niet pakken.
Het idee is vaak: iedereen kan naar de school die bij hem of haar past, maar dat is niet zo. Wie je ouders zijn, waar je woont, is heel bepalend. Als je thuis geen ondersteuning krijgt, als je ’s ochtends zonder ontbijt naar school moet, of als je zelfs wordt tegengewerkt, dan kun je minder goed meekomen op school, hoe slim je ook bent. En het is natuurlijk mooi dat sommigen zich daar toch aan ontworstelen, maar het zou nog mooier zijn als iedereen de ondersteuning krijgt die nodig is. En dan niet in de vorm van al die huiswerkclubs of bijlesinstituten die er nu zijn, want als je ervoor moet betalen bereikt het heel veel mensen niet. Dan vergroot het de kansenongelijkheid.
Daarbij is het wel een misverstand dat het krijgen en pakken van kansen altijd moet leiden tot een VWO-diploma en een studie daarna. Niet iedereen heeft de talenten om voor dokter te gaan studeren, maar ook niet iedereen heeft de talenten om loodgieter te worden. Je hebt succes in het leven als je komt waar je tot je recht komt.
En als je dan jong volwassen bent, begint de tweede grote kansenongelijkheid: het wonen. Waar kom je terecht? Kun je een überhaupt betaalbare woning vinden? Daar heeft de overheid echt een rol in. Zorgen dat er meer -en goede- huizen zijn voor mensen met minder geld.
De overheid moet ook investeren in preventie. Mensen weerbaar maken tegen de invloed van criminaliteit, van radicaliseren. Mensen helpen gezond te blijven, ook geestelijk. Dat is allemaal minder geworden omdat we geen verzorgingsstaat meer nodig zouden hebben, maar het betekent dat heel veel mensen aan hun lot worden overgelaten.
Zelf heb ik geluk gehad. Ik heb de kansen gekregen. En dat voelt bevoorrecht. Want de generaties voor mij hebben daarvoor gezorgd. Mijn opa die van Friesland naar Rotterdam verhuisde, omdat daar werk was. Mijn ouders die na de oorlog opgroeiden in moeilijke omstandigheden. Zij hebben gestreden voor hun waarden, voor gelijke rechten. En ze hebben de kansen gepakt die die generaties kregen: avondopleidingen, bijvoorbeeld.
Ulla de Wreede woont sinds 2004 in Rijswijk. Ze is Rijksambtenaar en werkte eerder bij de gemeente Delft en op het landelijke PvdA-kantoor, als coördinator publieksvoorlichting voor de Europese fractie. Ze zat namens de PvdA in Provinciale Staten van Zuid Holland (tot 2011) en is na een periode met focus op werk, gezin en sport nu weer actief in Rijswijk. Voor de Rijswijkse PvdA organiseerde ze in februari 2022 het debat in het kader van “De Kloof in Rijswijk” over kansenongelijkheid in het onderwijs. Ook is ze namens de PvdA kandidaat voor de Gemeenteraad en wijkvertegenwoordiger.
