De koers in het sociaal domein voor de komende jaren

We hebben erg lang moeten wachten op nieuwe uitgangspunten voor het sociaal domein in de komende jaren, maar begin juni was het toch zover. Liefst drie Kadernota’s stonden op de agenda van Forum Samenleving. Op 15 juni vond de besluitvorming in de raad plaats. Daarbij is een door de PvdA samen met GL en D66 ingediende motie over giften in de bijstand  aangenomen.

Hieronder een korte weergave van de PvdA-inbreng en onze standpunten. Verschillende PvdA-leden hebben op een of meer nota’s input geleverd, die meegenomen is in onze inbreng. Dat was zeer waardevol.

Kadernota  ‘samen KansRijk’

De nota over armoedebestrijding mist wat de PvdA betreft duidelijke vergezichten om armoede effectief te bestrijden. Daarnaast munt het Collegevoorstel uit in vaagheid en is het daardoor ook moeilijk te evalueren na verloop van tijd. Er wordt gesproken over samenwerking met maatschappelijke partners, maar welke dat zijn, blijft onduidelijk. In ieder geval missen wij de rol van wooncorporaties, die zich juist de laatste tijd in Rijswijk goed profileren in de wijken.

Onze fractie heeft samen met GroenLinks een maand geleden een Manifest tegen Armoede gepresenteerd. Daarin opgenomen accenten zoals nadruk op preventie, de doelgroep leren kennen en maatwerk (ook op zoek naar onorthodoxe oplossingen!) zien we nauwelijks terug in de nota.

Een concreet voorbeeld van korte termijn-denken is dat de Ooievaarspas (kortingspas voor minima) voor slechts één jaar (2022) is gegarandeerd. Ook houdt het College open dat er geschoven kan worden met kwijtscheldingsregelingen: misschien een lager percentage kwijtschelding, misschien voor een kleinere doelgroep. Kortom, het Collegevoorstel is niet Kadernota-waardig. Er worden door dit College, onder het mom dat de verschillen tussen de fracties in de raad zo groot zijn, geen duidelijke stappen gezet om de armoedekloof te bestrijden. Integendeel, de Kadernota ademt meer de geest van bezuinigingen.

Onze fractie heeft daarom tegen dit voorstel gestemd.

Kadernota Maatschappelijke Participatie

Deze nota bevat een aantal positieve punten. De gemeente gaat zich actief inzetten om inwoners met de grootste afstand tot betaald werk te betrekken bij de Rijswijkse samenleving. Het gaat om mensen die om diverse redenen al lang buiten het arbeidsproces staan.

In juli 2019 is een voorstel van onze fractie aangenomen, gesteund door een ruime meerderheid in de raad, om voor deze groep leer-/werktrajecten in een laagdrempelige omgeving op te zetten. Zo kun je mensen die vaak nog weinig sociale contacten hebben, weer een gevoel van eigenwaarde, een gevoel van ‘ik doe ertoe’ geven. Het staat nu, naast het stimuleren van vrijwilligersactiviteiten en een gezonde leefstijl, als ambitie opgenomen in de Kadernota. Daar zijn we best trots op. Maar het vraagt wel om goede opvolging met acties. En die zullen we zeker in de gaten houden.

Waar we voor dit moment ook best tevreden over zijn, is dat de motie van juli 2020 om met een pilot Basisbaan in Rijswijk te starten, is gelabeld met een bedrag van 75.000 euro. Dat betekent dat de gemeente nu snel een volgende stap moet zetten. Nog voor het zomerreces volgt hier meer informatie over.

Er zitten ook minder positieve elementen in de Kadernota Participatie. Zo blijven we met een kritische blik trajecten volgen van bijstandsgerechtigden, die volgens de gemeente wel kunnen maar niet willen participeren. Bij de uitvoeringsnota met uitgewerkte voorstellen komen we hier zeker nog op terug.

Alles afwegend heeft de PvdA-fractie ingestemd met deze Kadernota.

Kadernota Werk in Uitvoering

Deze nota bevat ambities om meer mensen in de bijstand naar betaald werk te begeleiden. Dan is een goede relatie met bedrijven en instellingen hard nodig, maar ook een aanpak die creatief en onorthodox is.

We hebben in het Forum nadrukkelijk aandacht gevraagd voor het realiseren van duurzame banen in plaats van ‘draaideur-banen’. Het College komt regelmatig met te rooskleurige cijfers naar buiten over het aantal succesvolle trajecten. Daar zitten veel tijdelijke arbeidscontracten bij in het kader van ‘social return’. Het is beter om steviger instrumenten in te zetten om mensen echt perspectief te bieden. Ga met bedrijven in gesprek over deeltijdwerk, zodat een groep werkzoekenden (bv. alleenstaande ouders) werk en zorg kan combineren. Met flexibele begeleiding bereik je meer mensen die niet 100% kunnen werken.

Het helpt ook om meer samen te werken in regionaal verband om werkzoekenden via korte doelgerichte trainingen om te scholen. Er is in sectoren als de (thuis)zorg en het onderwijs voldoende werk. Daarnaast pleit onze fractie voor gerichte jobcoaching, waar sinds kort ook EU-subsidie voor is aan te vragen. De wethouder heeft dit punt alsnog opgenomen in de Kadernota.

In de raad hebben wij ingestemd met deze Kadernota. Aan de slag! We kunnen niet wachten om concrete voorstellen te lezen op basis van de ambities.