“Gelijke kansen in een uitdagende tijd”
Dat is de boodschap van fractievoorzitter Wil van Nunen namens de PvdA fractie tijdens het begrotingsdebat van 7 november 2023.
Momenteel staan de gemeentefinanciën erg onder druk. Daarom deed de PvdA net als GroenLinks dit begrotingsdebat geen voorstellen voor extra uitgaven. In plaats daarvan heeft de fractie ervoor gekozen het college de tijd te geven om eerder aangenomen moties goed uit te werken.
Voorzitter,
Met het grote leed dat wij dagelijks onder ogen krijgen via beelden uit Gaza, de West Bank en Israël voelt het als een grote stap om het nu te hebben over onze eigen gemeente en onze kleinere lokale zorgen. Toch zitten we hier vandaag bij elkaar om het over de begroting van Rijswijk in de komende jaren te hebben.
Financiën
Deze voorliggende begroting vormt voor de PvdA een solide balans tussen inkomsten en uitgaven. Een balans waardoor we de ambities van deze coalitie op verantwoorde wijze verder vorm kunnen geven. Hogere lasten voor onze inwoners zijn niet altijd te vermijden als we aan de andere kant publieke voorzieningen in onze gemeente op niveau willen houden. Daarbij gaat onze fractie ervan uit dat iedereen naar draagkracht zal moeten bijdragen.
Voor de PvdA springen 3 thema’s eruit in de voorliggende plannen dat zijn:
1. betaalbaar wonen,
2. onze inspanningen om de talenten van jongeren en volwassenen alle kansen bieden in het onderwijs
3. op de arbeidsmarkt, waarbij we ernaar streven dat niemand zich zorgen hoeft te maken of je financieel het einde van de maand wel haalt.
Betaalbaar wonen
Voorzitter, de PvdA is blij dat we als gemeente samen met partners weer meer regie oppakken in de realisatie van betaalbare woningbouw. Voor de PvdA is volkshuisvesting daarbij het uitgangspunt, want wonen is een recht! Ik zag dit laatste overigens een paar dagen geleden staan bij een post van wethouder Van de Laar op social media en kan dat van harte toejuichen.
Maar we moeten naast de nieuwe aangenomen huisvestingsverordeningen nog flinke stappen zetten. Met realisatie van de huidige nieuwbouwplannen zakken we verder onder de 30% sociale woningbouw. Wanneer komt dit College met concrete plannen om deze trend te keren? Er wordt ambtelijk vast hard gewerkt aan nieuwe locaties, maar wanneer bespreken we uw plannen ook in onze raad? We horen het graag. Voor de PvdA zijn duurzaam bouwen, woningrenovatie/isolatie en betaalbaar wonen twee kanten van dezelfde medaille. Het gaat er immers om dat we ieder huishouden de mogelijkheid bieden om de energierekening zo laag mogelijk te houden, woonlasten te beperken en ons milieu veel minder te belasten. Daarom staat voor de PvdA het woonisolatiefonds als een huis.
We vragen ons wel af of de grote nadruk op appartementen in de nieuwsbouwplannen overeenkomt met de vraag naar woningen in Rijswijk. Daarnaast wordt er niet geschroomd om kleine woonunits van maar 25 vierkante meter voor te stellen. Voorzitter, prettig wonen betekent voor de PvdA niet alleen een betaalbare prijs, maar ook een voldoende ruimte naar verhouding van het aantal gezinsleden. We zien graag meer informatie over de woonvraag tov het woonaanbod in Rijswijk. Graag uw reactie.
Wat betreft uw duurzaamheidsambities in ons maatschappelijk vastgoed zijn we benieuwd of u de grote stappen, die bv. de schouwburg al eerder heeft gezet, ook verder faciliteert in fase 2.
Werk en inkomen
Voorzitter, “Werk is de beste zorg” was 4 jaar geleden de titel van onze motie, waarbij we aandrongen op meer gesprekken en begeleiding van een groep inwoners, die al jaren aan de zijkant staan. Mede daardoor zijn er goede stappen gezet met behulp van consulenten om mensen via een ontwikkelplan weer te activeren. Zo is ook de basisbaan in Rijswijk van start gegaan. Even los van de zojuist verschenen evaluatie van deze pilot, die we op een ander moment nog bespreken, wil de PvdA er sterk voor pleiten om te blijven investeren in de ontwikkeling van iedere inwoner. Inwoners in een wijkbaan zijn gelukkiger, gezonder en voelen zich gewaardeerd en gezien.
De initiatieven die u aankondigt om in 2024 meer te focussen op mensen die nu ver van de arbeidsmarkt afstaan, juichen wij toe. Hier vragen we al langere tijd aandacht voor. Daarbij zegt u, en ik citeer: ‘we kijken daarbij ook naar onze eigen dienstverlening en passen aan de hand van uitkomsten van onderzoek ons beleid aan.’ Houdt u ons op de hoogte? Er zijn bovendien in onze eigen regio mooie initiatieven van sociale werkgevers, die mensen een kans willen geven om zich te ontplooien en hen betaald werk aanbieden. Ook is mijn fractie zeer benieuwd naar de uitkomsten van startbanen voor statushouders. Met de door u beschreven creatieve plannen moet het onze gemeente toch lukken om volgend jaar het tekort op het BUIG-budget op te heffen.
Financieel rondkomen
Voorzitter, we zijn erg blij dat we in dit voorjaar een actieplan “Armoedebestrijding Plus” unaniem hebben vastgesteld in deze raad. Dit actieplan was een eerste stap op weg naar een groter plan dat het College binnenkort gaat presenteren. Het betrekken van mensen uit de doelgroep zelf was onderdeel van het actieplan. Is dit inmiddels gelukt en wat zijn de eerste ervaringen met deze werkwijze?
De PvdA is ervan overtuigd dat armoederegelingen een tijdelijk effect hebben om armoede te verlichten, te dempen, maar dat de analyse en de problemen anders moeten worden opgepakt. Inmiddels is duidelijk dat ook in Rijswijk de armoede toeneemt: het aantal aanvragen voor een Ooievaarspas stijgt. Het bedrag op de schoolspullenpas is niet meer toereikend voor gezinnen om de benodigde schoolspullen aan te schaffen. Dat baart zorgen, omdat dit de ongelijkheid tussen kinderen vergroot. Het maakt dus in Rijswijk uit voor je kansen, in welk gezin je wieg staat. Bovendien maakt het uit of je wieg in Rijswijk of Den Haag staat wat betreft de vergoedingen voor een Ooievaarspas.
Hoe kijkt het College tegen deze ongelijkheid aan? Over ongelijke kansen gesproken: met een lege maag kun je niet presteren! Wanneer komt de wethouder met een voorstel om samen met partners gratis schoollunches te verstrekken op scholen, die bij de peiling hebben aangegeven hier belangstelling voor te hebben? D66 en PvdA hebben eerder een motie op dit thema aangehouden.
We horen graag wat we binnenkort kunnen verwachten van het integrale armoedebestrijdingsplan. In welke richting denkt u op dit moment?
De PvdA wil u graag de suggestie van een voedselbankwinkel meegeven. We hebben als fractie hier goede ervaringen van gezien tijdens onze werkbezoeken. De mensen kiezen zelf de boodschappen die ze het hardst nodig hebben. Hiermee versterken wij hen in hun waardigheid en voorkomen wij voedselverspilling. Bent u bereid net als de PvdA hier serieus naar te kijken?
Ondertussen dienen we wel samen met GL en D66 een motie in om de maandelijkse hoge lasten te verlichten door een verruiming van giften voor bijstandsgerechtigden te verhogen tot 1800 euro. Graag uw reactie.
Voorzitter, ik sluit af met een belangrijke vraag, waar velen zich met ons zorgen over maken: hoe bieden we Don Bosco, die zoveel kinderen en volwassenen al 70 jaar mooie ervaringen weet te bezorgen, een nieuw onderkomen, een nieuw huis? Wat is op dit moment de stand van zaken?
Voorzitter, we staan voor een grote opgave, maar samen kunnen we bouwen we aan een sociale en duurzame toekomst in Rijswijk.
PvdA gemeenteraadsfractie
Wil van Nunen
Erik van der Veer
Max Stuijfzand